Skóra najlepiej toleruje składniki, które naturalnie występują w jej strukturze. Po takie często sięga współczesna kosmetologia, ponieważ pozwalają one na uzupełnienie niedoborów, są delikatne i wykazują wiele pozytywnych właściwości. Jednym ze związków stosowanych w celu poprawy kondycji skóry jest kwas hialuronowy. Stosuje się różne rodzaje tej substancji. Niektóre stanowią składnik kosmetyków i są przeznaczone do aplikacji zewnętrznej. Inne wprowadza się wprost do tkanek. Przybliżamy najważniejsze właściwości i zastosowanie kwasu hialuronowego!
Spis treści:
.
Rozpatrując chemiczne i biologiczne właściwości kwasu hialuronowego (Hyaluronic Acid, HA) należy wspomnieć, że jest to polisacharyd o stosunkowo prostej budowie. Substancja ta należy do związków określanych jako glikozaminoglikany, w skrócie GAG. Jej budowę chemiczną stanowią powtarzające się jednostki dwucukrowe. Związek ten znany jest również pod nazwą hialuronian sodu.
Warto zaznaczyć, że w organizmach żywych występuje on właśnie w postaci soli sodowej. Z kolei w medycynie i kosmetologii stosuje się także jego pochodne, które różnią się masą cząsteczkową, a tym samym działaniem i właściwościami.
.
Większość organizmów żywych ma w sobie naturalny kwas hialuronowy. Związek ten występuje również w ciele człowieka — na ok. 70 kilogramów masy ciała przypada ok. 15 gramów kwasu w formie soli sodowej. Nieustannie odbywa się też synteza tej substancji. W ciągu jednej doby nawet 1/3 jej ilości jest zastępowana przez nowe cząsteczki.
Najwięcej kwasu hialuronowego zawartego jest w elementach, takich jak:
.
Wiele mówi się o roli witamin i minerałów dla zdrowia, jednak często pomijane jest znaczenie innych związków stanowiących elementy budulcowe ludzkiego organizmu. Kwas hialuronowy jest naturalnym związkiem, kojarzonym głównie jako remedium na zmarszczki i niedoskonałości estetyczne. Tymczasem życie praktycznie nie byłoby możliwe bez tego związku. Już na etapie zapłodnienia hialuronian sodu ma szczególne znaczenie. Bierze on udział w procesie owulacji, tym samym jest niezbędny do powstania nowego życia.
Ponadto substancja ta jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania narządów i procesów, takich jak np.:
.
Szczególnie dużą ilość kwasu hialuronowego zawierają tkanki zewnętrzne, w tym skóra. Szacuje się, że występuje w niej nawet połowa ustrojowych zasobów tej substancji. W praktyce nasz największy organ, czyli skóra, w większości składa się z wody (60-72%). Istotnymi elementami są też: włókna kolagenowe (27-39%), elastyna (0,2-,0,6%) i właśnie glikozaminoglikany (0,03-,03%), których przedstawicielem jest kwas hialuronowy. Zawartość tego związku w skórze wydaje się niewielka w porównaniu ze stężeniem pozostałych komponentów, jednak jest wystarczająca, aby pełnić istotne funkcje.
Za syntezę HA w skórze odpowiadają fibroblasty i keranocyty. Proces rozpadu i przebudowy tej substancji w przypadku elementów wewnętrznych, np. chrząstek, trwa nawet kilka tygodni, ale znacznie szybciej dochodzi do jego wymiany w skórze. W tym przypadku duży spadek kwasu hialuronowego następuje nawet w ciągu zaledwie 12 godzin — tyle wynosi tzw. okres półtrwania HA.
Rozłożenie tej substancji w poszczególnych warstwach skóry nie jest równomierne. W największej ilości kwas hialuronowy występuje w głębszych warstwach tkanek, czyli w skórze właściwej, szczególnie w jej warstwie brodawkowej — w komórkach kolagenu oraz pomiędzy włóknami kolagenowymi i sprężystymi. Wszystkie komórki skóry potrzebują tego związku — znajduje się on nie tylko w przestrzeniach międzykomórkowych, ale również w ich wnętrzu.
Do podstawowych zadań HA w kontekście urody zalicza się:
.
Pojedyncze cząsteczki kwasu hialuronowego mają stosunkowo dużą wielkość. Tym samym nie są w stanie wchłonąć się do głębokich warstw skóry. Niemniej jednak związek ten doskonale koreluje z naskórkiem i zapewnia intensywne nawilżenie, które jest jego główną zaletą. HA wykazuje bardzo wysoką higroskopijność. Już jedna cząsteczka kwasu hialuronowego jest w stanie związać nawet ok. 250 cząsteczek wody.
Wyróżnia się m.in. związki usieciowane, częściowo usieciowane i nieusieciowane — każdy nich posiada inną zdolność wiązania cząsteczek wody, a tym samym różne zdolności wnikania do tkanek oraz ich nawilżania. W medycynie i kosmetologii wykorzystuje się przede wszystkim kwas hialuronowy pochodzenia ksenogenicznego (pozyskiwanego ze zwierzęcych tkanek).
.
Niedobory kwasu hialuronowego w skórze sprawiają, że staje się ona sucha, pozbawiona napięcia, skłonna do powstawania zmarszczek i podrażnień. Natomiast systematyczne stosowanie kosmetyków z jego zawartością pozwala na osiągnięcie efektów, takich jak np.:
skóra staje się jędrna, napięta, zagęszczona, a tym samym odporniejsza na działanie czynników zewnętrznych;
.
Hialuronian nieustannie rozkłada się w organizmie i zostaje zastępowany przez nowe cząsteczki. Niestety zdolność organizmu do jego syntezy stopniowo spada wraz z wiekiem. U osób starszych stężenie hialuronianu jest bardzo niskie. Proces utraty kwasu hialuronowego postępuje już po 25. roku życia. Szacuje się, że po kolejnych dwóch dekadach życia jego ilość obniża się nawet dwukrotnie. Co ważne, największy spadek stężenia hialuronianu dotyczy naskórka. Niezwykle ważne jest więc, aby uzupełniać jego poziom i dbać o intensywne nawilżenie skóry szczególnie podatnej na utratę wilgoci w następstwie deficytu kwasu hialuronowego.
Wysoka zdolność wiązania wody sprawia, że substancja ta jest potrzebna każdemu rodzajowi skóry. Nie bez powodu więc zastosowanie kwasu hialuronowego w kosmetyce jest tak szerokie. Stanowi on istotny element wsparcia skóry dojrzałej, przemęczonej, z oznakami starzenia. Intensywny spadek stężenia składników skóry (w tym HA) obserwuje się w okresie menopauzy, dlatego w tym czasie warto zwrócić szczególną uwagę na dodatkową pielęgnację skóry, np. przez stosowanie gamy kosmetyków Hyaluron Active B3, które wnikają w głębsze warstwy skóry i wypełniają zmarszczki, oraz nawilżające serum Hydrance Boost.
Wykorzystanie hialuronianu nie ogranicza się jednak do cery dojrzałej. Warto sięgać po niego nie tylko wtedy, gdy pojawiają się pierwsze zmarszczki, ale również w celach profilaktycznych — wykorzystuje się go w wielu kosmetykach do pielęgnacji twarzy i ciała nawet przeznaczonych dla osób młodych.
Właściwości nawilżające doceni także skóra sucha, skłonna do podrażnień, o którą można zadbać np. kremem Tolerance Hydra-10. Bardzo często kwas hialuronowy jest składnikiem preparatów dermatologicznych, przeznaczonych do redukcji dolegliwości, takich jak nadmierne rogowacenie. Suchy naskórek potrzebuje też ochrony, a zapewnienie mu najwyższego stopnia nawilżenia to najlepszy sposób na wzmocnienie uszkodzonej warstwy hydrolipidowej.
HA znajdziesz praktycznie we wszystkich formach kosmetyków — kremach do twarzy, pod oczy, do dłoni, a także w olejkach, emulsjach, maskach, balsamach czy nawet środkach do mycia i higieny. Stosuje się również kwas hialuronowy na włosy — w formie szamponów, masek, odżywek czy wcierek.
.
Ze względu na swoje właściwości hialuronian ma szerokie zastosowanie w kosmetyce, ale także w medycynie estetycznej i dermatologii. Kwas hialuronowy naturalnie występuje w ludzkim organizmie w postaci soli sodowej (hialuronianu sodu). W zabiegach medycyny estetycznej wykorzystuje się więc kwas hialuronowy w formie ustabilizowanej, która wchłania się stopniowo. Dzięki temu efekty rozmaitych zabiegów pozwalających na zwiększenie objętości skóry oraz wypełnianie zmarszczek i głębokich bruzd utrzymują się nawet 6 do 12 miesięcy i dłużej.
Na zabieg wypełniania rozmaitych nierówności zarówno tych będących oznakami mijającego czasu, jak i powstałych np. po wypadkach, decyduje się wiele osób w różnym wieku. Stosunkowo prosta metoda polegająca na wykonaniu zastrzyku w miejsce wymagające regeneracji niesie ze sobą niewielkie ryzyko powikłań. Wynika to z faktu, że kwas hialuronowy jest substancją biokompatybilną z ludzką tkanką. W większości przypadków, o ile zabieg wypełniania zmarszczek kwasem hialuronowym został przeprowadzony prawidłowo, jedynie przez krótki czas utrzymuje się niewielkie zaczerwienienie w miejscu podania.
.
Ze względu na liczne korzystne właściwości kwas hialuronowy znalazł szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny, a szczególnie w dermatologii, okulistyce i ortopedii. W ostatnim z przypadków stosuje się go na wiele sposobów. Dostępny jest np. kwas hialuronowy w tabletkach jako składnik preparatów wspomagających funkcjonowanie narządu ruchu. Kwas hialuronowy na stawy podaje się także w formie iniekcji, wprowadzając go bezpośrednio do miejsca zmienionego chorobowo. Stosuje się również roztwór kwasu hialuronowego do picia.
Natomiast w okulistyce związek ten wykorzystywany jest m.in. przy operacjach zaćmy i jaskry czy implantacji rogówki. HA stanowi też częsty komponent kropli do suchych oczu. W dermatologii kwas hialuronowy stosuje się m.in. przy leczeniu blizn, oparzeń, ubytków tkankowych czy zmian trądzikowych.
.
HA to związek kompatybilny z ludzkimi tkankami, dlatego niezwykle rzadko powoduje efekty uboczne. Uznawany jest za szczególnie bezpieczny — możliwość wywoływania uczulenia jest praktycznie znikoma.
Nie ma żadnych przeciwwskazań do stosowania HA jako składnika kosmetyków do pielęgnacji ciała i włosów. Ewentualne przeciwwskazania dotyczące użycia tego związku dotyczą zabiegów z zakresu medycyny estetycznej czy innych dziedzin.
Zastosowanie kwasu hialuronowego w ciąży zależy od formy jego podania. Jeśli chodzi o składnik kosmetyków, których pozostałe komponenty są bezpieczne dla ciężarnych, nie ma żadnych przeciwwskazań. Związek ten świetnie nawilża skórę, tym samym może zapobiegać rozwojowi wielu dolegliwości, z jakimi borykają się przyszłe mamy, takimi jak np. rozstępy i utrata napięcia skóry. Natomiast wybrane zabiegi iniekcyjne z jego użyciem zwykle mogą nie być wskazane w okresie ciąży. W tym temacie warto skonsultować się z lekarzem.
Zdecydowanie tak. Pielęgnacja twarzy kwasem hialuronowym stanowi świetne uzupełnienie profilaktyki anti-age, po którą sięga się nie tylko, gdy pojawiają się zmarszczki. Jednocześnie jest to związek pochodzenia naturalnego, świetnie tolerowany przez każdy typ cery. Kosmetyki z jego zawartością, odpowiednio dobrane do potrzeb skóry, śmiało można stosować nawet kilka razy dziennie.
Po hialuronian warto sięgać zwłaszcza przy cerze suchej i bardzo suchej. Jednak intensywnego nawilżenia potrzebuje każdy rodzaj skóry, także ta skłonna do przetłuszczania. Warto podkreślić, że natłuszczanie i nawilżanie to dwa zupełnie różne sposoby działania. Tym samym przy nadreaktywności gruczołów łojowych nigdy nie można rezygnować z mocnego nawilżania tkanek. Kwas hialuronowy może być stosowany przy każdym rodzaju skóry, niezależnie od wieku.
Preparaty pielęgnacyjne zawierające ten związek zapewniają skórze wysokie nawilżenie, wzmocnienie, a także ochronę. Podstawą jest dbałość o zdrowie organizmu poprzez właściwą dietę, aktywność fizyczną i unikanie czynników stresogennych. Tylko dzięki wielowymiarowym działaniom można skutecznie zatroszczyć się o wygląd zewnętrzny. Warto także podkreślić, że kosmetyki z kwasem hialuronowym należy stosować systematycznie. Jednorazowe uzupełnienie jego poziomu przyniesie natychmiastowe ukojenie, natomiast, aby osiągnąć długotrwały efekt poprawy jakości skóry, konieczne jest stałe stosowanie produktów z kwasem hialuronowym.
