Prosaki na twarzy – czym są i jak się ich pozbyć?

Prosaki swoją nazwę wzięły od prosa, ponieważ te charakterystyczne zmiany skórne bardzo przypominają maleńkie ziarenka tego zboża. Występują najczęściej u małych dzieci, choć zdarzają się również u dorosłych. Jak powstają i czym różnią się od podobnych wykwitów skórnych? Jak zlikwidować prosaki na twarzy? Więcej na ten temat dowiesz się z poniższego artykułu.

Czym są prosaki?

Prosaki to małe, białożółte grudki na twarzy, typowe dla niemowląt, ale mogą pojawić się również w późniejszym wieku, także u osób dorosłych. Zwykle są wielkości od 1 do 2 mm. Zlokalizowane mogą być w dowolnym miejscu na ciele, ale głównie występują na skórze twarzy, zwłaszcza na policzkach, skroniach i powiekach. Zazwyczaj są liczne i występują w dużym zagęszczeniu. Prosaki nie swędzą i nie bolą. Nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Dla wielu osób są jednak poważnym defektem estetycznym. Prosaki można podzielić na pierwotne i wtórne. Te pierwsze powstają bez konkretnej przyczyny. Prosaki wtórne są konsekwencją działania różnego rodzaju czynników zewnętrznych.

Jak odróżnić prosaki od innych zmian skórnych?

Prosaki często mylone są z kaszakami. Czym różnią się od siebie? Kaszaki to małe torbiele przybierające postać kulistego i miękkiego (rzadziej twardego) guzka zakończonego czarną kropką. Występują w podobnych miejscach na skórze i mają zbliżoną wielkość, jednak prosaki w przeciwieństwie do kaszaków nie zawierają treści ropnej. Ponadto kaszaki są zmianami pojedynczymi, a prosaki najczęściej pojawiają się w skupiskach, dlatego czasem przypominają trądzik czy zaskórniki. Prosaki można też pomylić z brodawkami wirusowymi (kurzajkami), które zwykle są od nich większe i lokalizują się w nieco innych miejscach (najczęściej na stopach lub dłoniach). Aby rozstrzygnąć, czy mamy do czynienia z prosakiem, kaszakiem czy inną zmianą dermatologiczną, najlepiej udać się do lekarza dermatologa.

Przyczyny powstawania prosaków

Prosaki na twarzy u niemowlęcia to naturalny objaw, będący konsekwencją niedojrzałości gruczołów łojowych w skórze nowo narodzonego dziecka. Przyczyny pojawiania się prosaków u osób dorosłych nie są do końca jasne. Uważa się, że mogą one wynikać z predyspozycji genetycznych. Podobnie, jak zmiany trądzikowe, mogą też mieć związek z nadprodukcją niektórych hormonów. Pod uwagę bierze się również czynniki bakteryjne, wirusowe, a także autoimmunologiczne.

Warunki sprzyjające powstawaniu prosaków to m.in.:

narażenie na silne działanie słońca,
powikłania po chorobach pęcherzowych skóry,
nagromadzenie keratyny w przewodach łojowych,
nieodpowiednia pielęgnacja skóry — źle dobrane i zbyt ciężkie kosmetyki,
niedokładny demakijaż,
styl życia – stres, brak snu, palenie tytoniu,
zaburzenia pracy wątroby, tarczycy, układu pokarmowego.

Metody usuwania prosaków – jak usunąć białe krostki na twarzy?

Prosaki w większości przypadków powinny zniknąć samoistnie po kilku tygodniach lub miesiącach. Jeśli tak się nie dzieje lub chcesz szybciej pozbyć się szpecących zmian, skorzystaj z porady lekarza dermatologa, który zaleci odpowiednią terapię. W przypadku występowania prosaków na powiekach można zwrócić się również do okulisty.

W żadnym razie nie próbuj samodzielnego usuwania prosaków poprzez wyciskanie, przekłuwanie czy stosowanie agresywnych zabiegów złuszczających, takich jak peelingi mechaniczne. Nieumiejętnie wykonana ekstrakcja prosaka może doprowadzić do rozwoju bakterii w obrębie zmiany i powstania ropnego stanu trudnego do wyleczenia i prowadzącego do pojawienia się blizny lub zakażenia. Wówczas wizyta u lekarza jest konieczna.

W celu usuwania prosaków na twarzy specjalista może zalecić środki do stosowania zewnętrznego, które je wysuszą i zmniejszą ich widoczność. Mogą to być maści, kremy, płyny do przemywania skóry. W ich składzie znajdziemy takie substancje, jak: kwas glikolowy, migdałowy, AHA, BHA, PHA. Substancje te mają delikatne właściwości złuszczające, dzięki czemu usuwają cienką warstwę rogową naskórka, odblokowując ujścia gruczołów łojowych i wygładzając teksturę skóry. Do najskuteczniejszych sposobów usuwania prosaków należą również metody, opierające się na starciu martwej warstwy naskórka, czyli wszelkiego rodzaju peelingi. Leczenie prosaków to proces długotrwały. Pierwsze efekty pojawiają się zwykle po 2-3 miesiącach.

Szybsze efekty mogą przynieść metody z zakresu kosmetologii i dermatologii, ingerujące w tkankę, takie jak:

nakłuwanie igłą pod odpowiednim kątem,
laserowe usuwanie prosaków,
elektrokoagulacja (zastosowanie prądu elektrycznego o wysokiej częstotliwości),
krioterapia (wymrażanie),
mikrodermabrazja,
peeling chemiczny.

Podczas stosowania terapii kwasami, peelingami i laseroterapii należy bezwzględnie unikać ekspozycji skóry na promieniowanie słoneczne i stosować krem z filtrem o wysokiej ochronie.

Trzeba mieć świadomość, że skuteczne usunięcie prosaków nie oznacza, że zmiany skórne nie powstaną ponownie. Dlatego warto zadbać o profilaktykę.

Domowe sposoby na pozbycie się prosaków

Jeśli chcesz się pozbyć prosaków, bardzo ważna jest codzienna, odpowiednio dobrana pielęgnacja skóry. Przynajmniej dwa razy dziennie (rano i wieczorem oraz po intensywnym wysiłku fizycznym) oczyszczaj skórę. Dzięki regularnemu usuwaniu nadmiaru sebum, pozostałości makijażu oraz innych zanieczyszczeń zapobiegniesz blokowaniu się porów skóry. Stosuj nie tylko płyn micelarny i żel oczyszczający do twarzy, ale też systematycznie wykonuj peeling, który umożliwia usunięcie martwych komórek naskórka. Dokładne oczyszczanie skóry połącz z aplikacją lekkiego, nawilżającego kremu Avene TOLERANCE HYDRA-10. Zalecane są również dermokosmetyki z delikatnymi kwasami, np. glikolowym i mlekowym.

Domowe sposoby na prosaki służą nie tylko usuwaniu, ale przede wszystkim zapobieganiu pojawiania się tych nieestetycznych zmian skórnych. Unikaj wystawiania skóry na niekorzystne warunki: promieniowanie słoneczne czy bardzo wysokie i niskie temperatury. Ciężkie, tłuste kosmetyki do makijażu zastąp tymi o lekkiej konsystencji. Makijaż nakładaj z umiarem, wystarczy cienka warstwa, która pozwoli skórze „oddychać” i nie zablokuje porów.

Nasz ekspert odpowie na Twoje pytania

Czy białe, twarde zmiany dermatologiczne to na pewno prosaki?

Jedną z cech charakterystycznych prosaków jest to, że są twarde. Jednak nie wszystkie małe, jasne i twarde grudki podskórne są prosakami. Czasem możemy mieć do czynienia z zaskórnikiem, kaszakiem, brodawką czy nawet ciałem obcym pod skórą. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z dermatologiem, który postawi diagnozę i podejmie odpowiednie leczenie.

Kto jest podatny na pojawienie się prosaków?

Podatne na występowanie prosaków na twarzy są przede wszystkim niemowlęta, ale problem ten nie omija dorosłych. Najbardziej narażone są osoby, które mają cerę tłustą, ponieważ nadmiar łoju skórnego sprzyja pojawianiu się prosaków. Jednak jak już wspomnieliśmy, powodów może być wiele: predyspozycje genetyczne, choroby autoimmunologiczne, zmiany hormonalne, choroby wątroby. Nieodpowiednia pielęgnacja skóry i źle dobrane kosmetyki istotnie zwiększają ryzyko wystąpienia prosaków.

Jak usunąć prosaki na ustach?

Jeśli prosaki na ustach stanowią dla Ciebie poważny problem, warto zdecydować się na profesjonalne zabiegi złuszczające, laseroterapię lub technikę wykorzystującą prąd elektryczny (elektrokoagulację). Pamiętaj, że samodzielne usuwanie prosaków jest ryzykowne — mogą powstać groźne stany zapalne oraz szpecące blizny.