Rumień pieluszkowy — objawy, przyczyny, leczenie

Rumień pieluszkowy to stosunkowo powszechna i zazwyczaj niegroźna dolegliwość, która wywołuje wiele niepokoju wśród świeżo upieczonych rodziców. Charakteryzuje się zaczerwienieniem i podrażnieniem delikatnej skóry niemowląt najczęściej na pupie (stąd też jego nazwa). Czy jest to wynik alergii? Czy może być spowodowany przez infekcje? Jakie są najlepsze metody pielęgnacji skóry i zapobiegania rumieniowi pieluszkowemu?

av_eczema-psoriasis_bebe_toilette_1x1_v1

Czym jest rumień pieluszkowy?

Rumień pieluszkowy to zapalne schorzenie skóry występujące w obszarze pokrywanym przez pieluszkę. Charakteryzuje się zaczerwienieniem, podrażnieniem oraz w niektórych przypadkach drobnymi pęcherzykami czy strupami. Występuje na części ciała narażonej na działanie wilgoci, moczu i stolca. Zwykle rozpoznaje się go u niemowląt, które noszą tradycyjne pieluszki.

Rumień pieluszkowy jest jednym z najczęstszych problemów dermatologicznych u niemowląt. Szacuje się, że nawet 50-65% dzieci doświadcza tego schorzenia przynajmniej raz w okresie pieluszkowym.

Objawy rumienia pieluszkowego

Rumień pieluszkowy manifestuje się przede wszystkim zaczerwienieniem i podrażnieniem skóry, która bywa ciepła w dotyku. Dziecko może wydawać się bardziej niespokojne niż zwykle z powodu takich objawów jak świąd czy pieczenie. W niektórych przypadkach na skórze mogą pojawić się drobne pęcherzyki lub pęcherze, które w zaawansowanych stadiach czasami pękają, tworząc wilgotne obszary. W skrajnych przypadkach mogą tworzyć się strupy i nadżerki, którym towarzyszy ból o średniej intensywności.

Rumień pieluszkowy najczęściej pojawia się na pośladkach, udach, pachwinach i genitaliach. Chociaż jest to schorzenie charakterystyczne dla obszaru pokrywanego przez pieluszkę, w rzadkich przypadkach może się rozprzestrzeniać. Lekkie symptomy rumienia zwykle ustępują w ciągu kilku dni przy odpowiedniej pielęgnacji. Jednak cięższe przypadki, zwłaszcza te spowodowane infekcjami, mogą trwać znacznie dłużej — nawet kilka tygodni.

av_votre-peau_cicatrisation_fesses_bebe_soin_1x1

Przyczyny rumienia pieluszkowego

Rumień pieluszkowy, chociaż występuje powszechnie wśród niemowląt, może mieć różne przyczyny. Ich zrozumienie jest ważnym elementem w skutecznym leczeniu i zapobieganiu tego stanu zapalnego. Wśród głównych czynników prowadzących do pojawienia się rumienia pieluszkowego można wymienić:

Długotrwałe pozostawanie w wilgotnej pieluszce — wilgoć jest jednym z głównych czynników prowadzących do rumienia pieluszkowego. Mocz i stolec w pieluszce tworzą środowisko, które osłabia warstwę ochronną skóry, co prowadzi do podrażnienia.
Tarcie skóry o materiał pieluszki — stały kontakt delikatnej skóry niemowlęcia z materiałem pieluszki może prowadzić do podrażnień, zwłaszcza gdy skóra jest wilgotna.
Reakcje alergiczne na produkty do pielęgnacji — niektóre z nich, np. mleczka, chusteczki czy maści, mogą zawierać składniki, które wywołują reakcje alergiczne u części dzieci.
Infekcje grzybicze i bakteryjne — wilgotne i ciepłe środowisko wewnątrz pieluszki jest idealnym miejscem dla rozwoju bakterii i grzybów. Infekcje te mogą nasilać objawy rumienia pieluszkowego lub być jego główną przyczyną.
Czynniki genetyczne i predyspozycje skórne — są dzieci, które mają większą predyspozycję do rumienia pieluszkowego z powodu dziedziczonych genów. Niemowlęta z suchą skórą lub skłonnościami do innych schorzeń skórnych, takich jak egzema, mogą być bardziej narażone na rumień pieluszkowy.

av_votre-peau_cicatrisation_fesses_bebe_mode-d-emploi_1x1

Pielęgnacja skóry niemowlęcia w przypadku rumienia pieluszkowego

Rumień pieluszkowy, mimo że jest dość powszechnym schorzeniem wśród niemowląt, może być źródłem niepokoju dla wielu rodziców. Na szczęście z większością przypadków tej dolegliwości można sobie poradzić przez:

Zmianę częstotliwości wymiany pieluszek — jednym z najważniejszych kroków w przypadku rumienia jest utrzymanie skóry dziecka suchej i czystej. Regularna zmiana pieluszek, nawet jeśli są tylko lekko wilgotne, może znacząco pomóc w redukcji podrażnień.
Używanie maści i kremów ochronnych — tworzą one barierę na skórze, która chroni przed wilgocią i drażniącymi substancjami. Kremy ochronne mogą również pomóc w łagodzeniu podrażnień i przyspieszeniu gojenia. Najlepiej stosować produkty przeznaczone dla niemowląt, takie jak kosmetyki od Avène z serii Cicalfate+, które są oparte na wyjątkowym i innowacyjnym połączeniu substancji czynnych pozyskanych z wody termalnej Avène. Ich zadaniem jest łagodzenie dyskomfortu skóry wrażliwej i wspomaganie jej regeneracji.
Leczenie miejscowe antybiotykami lub preparatami antygrzybiczymi (w przypadku infekcji) — jeśli rumień jest spowodowany infekcją bakteryjną lub grzybiczą, lekarz może przepisać odpowiednią maść antybiotykową lub antygrzybiczą.

Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza?

Jeśli objawy rumienia pieluszkowego nie ustępują po kilku dniach stosowania domowych środków, nasilają się lub jeśli na skórze pojawiają się pęcherze, strupy lub nadżerki, konieczna jest wizyta u lekarza.

Jak zapobiegać rumieniowi pieluszkowemu?

Rumieniowi pieluszkowemu, choć jest jednym z najczęstszych problemów skórnych u niemowląt, można skutecznie zapobiegać poprzez podjęcie odpowiednich kroków profilaktycznych. Kluczem jest utrzymanie skóry dziecka suchej i czystej. Regularna zmiana pieluszek, nawet jeśli są tylko lekko wilgotne, zapobiega długotrwałej styczności skóry z wilgocią i drażniącymi substancjami z moczu i stolca. Po każdej zmianie pieluszki ważne jest delikatne, ale dokładne oczyszczenie skóry dziecka, najlepiej przy użyciu miękkiej szmatki lub chusteczki bez alkoholu i perfum. Przed założeniem nowej pieluszki skóra powinna zostać dokładnie wysuszona.

Kolejnym ważnym aspektem zapobiegania rumieniowi pieluszkowemu jest regularne pozwalanie skórze niemowlaka na oddychanie. Codzienne krótkie przerwy od pieluszki, podczas których skóra jest wystawiona na powietrze, mogą znacząco przyczynić się do zdrowia i komfortu dziecka. Dla tych, którzy chcą pójść o krok dalej, bawełniane pieluszki mogą być świetnym rozwiązaniem, ponieważ są bardziej przewiewne niż wiele jednorazowych pieluszek dostępnych na rynku.

Przeciwdziałanie rumieniowi pieluszkowemu nie musi być trudne ani skomplikowane. Wystarczy kilka prostych czynności i świadomość, jakie potrzeby ma skóra niemowlęcia, aby zapewnić jej komfort.

Źródła:

Anna Wilmont, Anna Doboszyńska,Pieluszkowe zapalenie skóry u dzieci, https://bibliotekanauki.pl/articles/1031992.pdf [dostęp: 03.10.2023].