Czym są emolienty w kosmetykach? Jak stosować je w pielęgnacji?

Emolienty to substancje, które odgrywają istotną rolę w pielęgnacji skóry, szczególnie suchej i wrażliwej. Dzięki swoim właściwościom zapobiegają utracie wody przez skórę oraz wspomagają odbudowę jej naturalnej bariery ochronnej. Emolienty sprawiają, że skóra staje się bardziej miękka, elastyczna i odporna na podrażnienia. Są one często stosowane w kosmetykach, takich jak balsamy, kremy czy oleje, skutecznie zabezpieczają przed czynnikami zewnętrznymi. Czym są emolienty, jak działają i jak najlepiej je stosować, by skóra była dobrze nawilżona i zadbana?

Czym są emolienty?

Emolienty to substancje o właściwościach nawilżających, natłuszczających i regenerujących, które pomagają chronić skórę przed nadmierną utratą wody. Ich główną funkcją jest tworzenie na powierzchni skóry warstwy ochronnej, która wspiera barierę hydrolipidową przed czynnikami zewnętrznymi. Emolienty są powszechnie stosowane w pielęgnacji suchej skóry, atopowej oraz podrażnionej, ponieważ odbudowują naskórek i zatrzymują w nim wilgoć.

W skład emolientów mogą wchodzić:

  • olejki roślinne (np. olej z awokado, migdałowy, arganowy), które są bogate w kwasy tłuszczowe i wspierają regenerację skóry,
  • wazelina i parafina – tworzą okluzyjną warstwę ochronną na powierzchni skóry, nie dopuszczając do jej odwodnienia,
  • lanolina – ma właściwości nawilżające i ochronne, często jest stosowana w kremach do skóry suchej i popękanej,
  • silikony – to lekkie emolienty, które również tworzą warstwę ochronną, ale bez efektu tłustości.

Emolienty działają na zasadzie nawilżania pośredniego, czyli nie nadają skórze wilgoci, lecz zatrzymują w niej wodę, dzięki czemu ta staje się bardziej miękka i elastyczna.

Dlaczego warto stosować emolienty?

Emolienty mają szereg właściwości, które sprawiają, że są niezwykle cenne w pielęgnacji skóry zmagającej się z suchością i podrażnieniami.

  1. Natłuszczanie — dzięki utworzeniu warstwy zmniejszającej utratę wody skóra jest lepiej nawilżona, staje się miękka i bardziej jędrna.
  2. Regeneracja bariery hydrolipidowej — to szczególnie ważne dla osób z atopowym zapaleniem skóry czy egzemą.
  3. Łagodzenie podrażnień — dzięki swoim właściwościom kojącym emolienty pomagają redukować zaczerwienienia, swędzenie oraz uczucie ściągnięcia skóry.

Poprawa elastyczności skóry — emolienty zmniejszają ryzyko powstawania drobnych zmarszczek.

Kto powinien stosować dermokosmetyki z emolientami?

Kosmetyki z emolientami są szczególnie polecane dla osób, które mają specyficzne problemy skórne wymagające intensywnej pielęgnacji. Kto powinien korzystać z nich na co dzień?

  1. Osoby z suchą skórą — emolienty pomagają zatrzymać wilgoć.
  2. Osoby z atopowym zapaleniem skóry (AZS) — emolienty są podstawą pielęgnacji skóry atopowej, ponieważ wzmacniają barierę hydrolipidową, łagodzą swędzenie i zmniejszają podrażnienia.
  3. Osoby z egzemą — dermokosmetyki z emolientami są zalecane dla osób cierpiących na egzemę, ponieważ regenerują skórę, zmniejszają stany zapalne i chronią przed nawrotami choroby.
  4. Osoby z łuszczycą — stosowanie emolientów u osób z łuszczycą wspiera łagodzenie podrażnień i pomaga zmiękczyć skórę, co zmniejsza dyskomfort spowodowany nadmiernym złuszczaniem naskórka.
  5. Osoby po zabiegach dermatologicznych — dermokosmetyki z emolientami pomagają odbudować skórę po zabiegach, takich jak peelingi chemiczne, laseroterapia czy zabiegi estetyczne, które mogą naruszać barierę ochronną skóry.
  6. Dzieci z problemami skórnymi — emolienty są często stosowane w pielęgnacji skóry niemowląt i dzieci, zwłaszcza tych z AZS lub innymi problemami skórnymi. Chronią delikatną skórę, łagodzą podrażnienia i nawilżają ją, minimalizując ryzyko pogorszenia stanu naskórka.
  7. Osoby z wrażliwą skórą – jeśli skóra reaguje podrażnieniem np. na zmienne warunki atmosferyczne czy kosmetyki, emolienty pomagają chronić i wzmacniać jej barierę ochronną, redukując ryzyko dalszych problemów.

W przypadku skóry bardzo suchej, atopowej i skłonnej do podrażnień, warto zastosować balsam emolientowy z serii XeraCalm od Avéne. Jego działanie opiera się na regeneracji bariery hydrolipidowej skóry, dzięki czemu skóra jest intensywnie nawilżona i chroniona przed nadmierną utratą wilgoci.

Jak stosować emolienty w pielęgnacji twarzy i ciała?

Stosowanie emolientów zależy od rodzaju kosmetyku i problemu skórnego, który chcemy załagodzić. Istnieją jednak ogólne zasady, do których warto się stosować, aby osiągnąć najlepsze efekty:

  1. Codzienna pielęgnacja — z emolientów można korzystać codziennie — zarówno rano, jak i wieczorem na oczyszczoną skórę. W przypadku skóry bardzo suchej, atopowej czy łuszczącej się emolienty można stosować nawet kilka razy dziennie, należy jednak postępować zgodnie z zaleceniami dermatologa w tym zakresie.
  2. Aplikacja po kąpieli — po umyciu skóra jest najbardziej podatna na utratę wody. Nałożenie emolientu od razu po lekkim osuszeniu skóry pozwala na zatrzymanie pozostającej na niej wilgoci i odbudowę bariery ochronnej skóry.
  3. Dawkowanie — nie ma potrzeby nakładać emolientów w dużych ilościach, ponieważ kosmetyki te mają właściwości okluzyjne, więc cienka warstwa jest wystarczająca, by zabezpieczać skórę.
  4. Emolientów można używać na twarz oraz na całe ciało, szczególnie na obszary, które są najbardziej narażone na przesuszenie, takie jak dłonie, łokcie, kolana czy stopy. W przypadku skóry twarzy warto wybierać lżejsze formuły, które nie zatykają porów, a na ciało — bardziej bogate i intensywnie natłuszczające postacie emolientów.
  5. U dzieci, które mają delikatną skórę, większość emolientów można stosować od pierwszych dni życia, zwłaszcza w przypadku skóry suchej lub skłonnej do atopii. Najlepiej wybierać produkty bez substancji zapachowych i konserwantów.

Źródła:

  1. Kubiak-Weltz K., Znaczenie emolientów w codziennej pielęgnacji skóry „Via Medica Journalis” 2016. 
  2. Olszański R., Pilarski B., Emolienty - klasyfikacja oraz konsekwencje kliniczne: https://www.ptca.pl/wp-content/uploads/2023/01/klasyfikacja_Emolienty_Artyku.pdf 
  3. Szepietowski J., Kaszuba A., Adamsk Z., Placek W., Salomon J. Emolienty w leczeniu schorzeń dermatologicznych: stanowisko grupy ekspertów; Dermatologia Kliniczna 2011; 13,4: s. 209-213
  4. Mack M.C. Nebus J. Leczenie chorych na atopowe zapalenie skóry: rola emolientów. Dermatologia po Dyplomie 2013, 4,4: 49-66

Cicalfate