Kiedy skóra nadmiernie reaguje, jest swędząca, uciążliwa lub boli, jak można ją ukoić? Jak znaleźć ulgę? 10 pytań do dr Ariadny Ortiz-Brugués, dermatologa i dyrektora medycznego marki Eau Thermale Avène oraz Joëlle Nonni, kierownika warsztatów edukacji zdrowotnej skóry w Centrum Hydroterapii Avène.
Jest to prawdopodobne w przypadku egzemy atopowej, zapalnej choroby skóry, która zwykle zaczyna się we wczesnym dzieciństwie. Wydaje się, że to zapalenie skóry jest związane z predyspozycjami genetycznymi, które wpływają na barierę skórną. Skóra staje się bardziej przepuszczalna, przez co różne alergeny środowiskowe przedostają się do organizmu, powodując nadmierną reakcję układu odpornościowego. Istnieje jednak inny rodzaj egzemy – egzema kontaktowa lub kontaktowe zapalenie skóry – która występuje bez żadnych predyspozycji genetycznych, gdy skóra wchodzi w bezpośredni kontakt z konkretną substancją alergizującą.
Egzema atopowa i egzema kontaktowa objawiają się mniej więcej tymi samymi typami zmian skórnych: zaczerwienieniem, podrażnieniem, suchością skóry, silnym swędzeniem, czasem sączeniem. Jednak w przeciwieństwie do egzemy kontaktowej, egzema atopowa nie jest wywoływana przez jeden, ogólnie rozpoznawalny czynnik, ale przez różne czynniki środowiskowe i endogenne. Jest to stan przewlekły, który ma tendencję do pojawiania się i znikania.
Egzema atopowa nie musi oznaczać alergii, ale często wiąże się z podłożem alergicznym, a więc zwiększonym ryzykiem wystąpienia alergii pokarmowych, alergicznego nieżytu nosa czy zapalenia spojówek. Należy więc starać się unikać środowisk uczulających (kurz, pierze, sierść zwierząt domowych itp.).
Postępowanie w przypadku egzemy jest bardzo systematyczne, a rozwiązania terapeutyczne różnią się w zależności od nasilenia objawów: suchości, zaczerwienienia, swędzenia, łuszczenia się skóry, itp. We wszystkich przypadkach, codzienne stosowanie emolientu jest pierwszym krokiem w leczeniu egzemy atopowej. Zmniejsza intensywne przesuszenie skóry i łagodzi uczucie swędzenia. W przypadku nasilenia, recepta na miejscowe kortykosteroidy pozostaje standardową metodą leczenia zapalenia.
Egzema jest często powodowana przez kilka czynników, ale niepokój i stres mogą być czynnikami wyzwalającymi zaostrzenia i swędzenie. Jeśli możesz, nadaj priorytet aktywności fizycznej, czytaniu, muzyce, oddychaniu brzusznemu itp. Ćwicz relaksację i czynności, które sprawiają Ci przyjemność.
Codzienna pielęgnacja może z czasem stać się uciążliwa, szczególnie w miarę poprawy stanu skóry. Ważne jest jednak, aby wytrwać. Dbanie o nawilżenie skóry jest jedną z najprostszych i najskuteczniejszych metod wzmacniania funkcji bariery ochronnej, a tym samym zmniejszania suchości i oddalania powstawania ognisk chorobowych.
Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że się drapiemy i trudno nam się temu oprzeć. Dlatego ważne jest, aby zidentyfikować te momenty i znaleźć odpowiednie alternatywy. Jest kilka sztuczek, które mogą odwrócić Twoją uwagę: miej zajęte ręce, podrap jakiś przedmiot, np. małe teksturowane piłeczki sensoryczne dla maluchów, baw się palcami, podrap materiał z rzepem przyszyty do pluszowego zwierzaka lub piżamy. I aby uniknąć zadrapań, przycinanie paznokci krótko i noszenie bawełnianych lub jedwabnych rękawiczek (jeśli jest tolerowane) na noc może być również rozwiązaniem, a można zrobić z nich nawet teatrzyk kukiełek.
Kąpiel ma kilka zalet: oczyszcza, relaksuje i przygotowuje skórę do nałożenia emolientów. Należy jednak zmniejszyć częstotliwość kąpieli i ograniczyć czas jej trwania do maksymalnie 10 minut, ponieważ twarda woda wysusza skórę, a tym samym sprzyja podrażnieniom i swędzeniu. Postaw na szybkie, 5-minutowe prysznice każdego dnia. Temperatura wody nie powinna przekraczać 34°C, aby uniknąć reaktywacji zapalenia. Osusz się, delikatnie wycierając ręcznikiem, aby nie rozprowadzać uczucia swędzenia.
Zimno może skutecznie złagodzić swędzenie. Możesz użyć mrożonego groszku przechowywanego w spersonalizowanej torebce, torebce chłodzącej lub pestek przechowywanych w lodówce, pod warunkiem, że nie położysz ich bezpośrednio na skórę, zwłaszcza jeśli jest już uszkodzona. Codzienne stosowanie okładów z wody termalnej na miejsca wymagające ukojenia jest również bardzo skuteczne i stanowi okazję do chwili relaksu.
Przed snem zastosuj balsam nawilżający – i miej pod ręką emolient oraz wodę termalną w sprayu. Zadbaj o stworzenie relaksującej atmosfery, np. przyciemnione oświetlenie i łagodna muzyka. Nie przykrywaj się zbyt mocno i utrzymuj w pomieszczeniu temperaturę 18°C.
