Co to znaczy, że produkt jest hipoalergiczny?

Kosmetyki hipoalergiczne to produkty, które minimalizują ryzyko wystąpienia podrażnień poprzez brak w swoim składzie związków, które mogłyby wywołać niepożądaną reakcję alergiczną. Nie znajdziemy w nich m.in. barwników, substancji zapachowych, alkoholu, konserwantów ani alergenów pochodzenia naturalnego, np. olejów mineralnych. Są to kosmetyki przeznaczone do skóry ze skłonnością do alergii, wrażliwej lub reaktywnej, którą należy pielęgnować ze szczególną troską i ostrożnością.

Spis treści:

  1.  Co to znaczy, że produkt jest hipoalergiczny?
  2. Dla kogo przeznaczone są kosmetyki hipoalergiczne?
  3. Hipoalergiczność produktów — kryteria
  4. Czy produkty z naturalnym składem są hipoalergiczne?

Co to znaczy, że produkt jest hipoalergiczny?

Termin „hipoalergiczny”, jeśli sięgnie się do jego etymologii, można zdefiniować jako „mniej alergizujący”. Oznacza to, że potencjał alergizujący produktu, który określamy tym przymiotnikiem, jest mniejszy, choć nie gwarantuje stuprocentowego braku ryzyka wystąpienia niepożądanych reakcji. Przed wprowadzeniem na rynek kosmetyków dla alergików, poddawane są one testom na odpowiedniej grupie osób ze skórą wrażliwą. Dzięki temu producent może przedstawić dane dowodzące, że dany kosmetyk spełnia kryteria dla hipoalergiczności.

Określenie „hipoalergiczny” stosuje się nie tylko wobec substancji chemicznych i kosmetyków, ale też żywności czy tekstyliów, a nawet wobec organizmów żywych, na przykład niektórych ras psów czy kotów.

Dla kogo przeznaczone są kosmetyki hipoalergiczne?

Produkty kosmetyczne z etykietą „hipoalergiczny” to preparaty odpowiednie dla skóry wrażliwej, skłonnej do podrażnień i alergii. Mogą być przeznaczone zarówno dla osób dorosłych o wrażliwej skórze (także trądzikowej), jak i małych dzieci, które mają skórę znacznie delikatniejszą, cieńszą i bardziej skłonną do podrażnień.

Jeśli zastanawiasz się, jakie  kosmetyki dla noworodka lub niemowlęcia wybrać, warto szukać ich właśnie wśród produktów hipoalergicznych. 

Hipoalergiczne mogą być różnorodne produkty kosmetyczne — zarówno te do pielęgnacji skóry i włosów, jak i makijażu. Objawy alergii skórnej, wywołane np. przez sztuczne barwniki, mogą dotyczyć  obszaru całego ciała, w tym także okolic oczu, skóry głowy czy okolic intymnych. Dlatego na rynku możemy znaleźć nie tylko hipoalergiczne kremy czy balsamy do ciała, ale też szampony, płyny do higieny intymnej czy tusze do rzęs.

Produkty z gamy  XERACALM A.D od Avéne zostały tak zaprojektowane, aby minimalizować ryzyko reakcji alergicznych — są bezzapachowe, nie zawierają konserwantów i nie zatykają porów. Dzięki temu są odpowiednie dla osób z wrażliwą skórą — noworodków i dzieci, a także dorosłych.

Hipoalergiczność produktów — kryteria

Każde oświadczenie dotyczące produktu kosmetycznego musi być zgodne z prawdą i spełniać wymagania podlegające kontroli odpowiednich instytucji nadzorczych. Producent ma obowiązek posiadać dokumentację potwierdzającą wiarygodność tych oświadczeń. Komisja Europejska, w ramach Dokumentu Technicznego, określiła kryteria stosowania terminu „hipoalergiczny”. Deklaracja „hipoalergiczności” odnosi się do kwestii zdrowia i bezpieczeństwa konsumenta. Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej, omawiany termin na opakowaniu produktu oznacza, że wykluczono obecność w składzie preparatu substancji o znanym potencjale uczulającym. Należą do nich:

●   substancje uczulające wskazane przez instytucje oceniające ryzyko zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów produktów nieżywnościowych [AM4] ang. Scientific Committee on Consumer Safety (SCCS) ),

● wpływające uczulająco na skórę zgodnie z rozporządzeniem CLP (ang. Classification, Labelling and Packaging) [AM6] ,

●     substancje uczulające na podstawie analizy skarg konsumentów,

●     powszechnie uznawane za substancje uczulające w literaturze naukowej.

Skład kosmetyków hipoalergicznych musi zostać opracowany przez producentów w taki sposób, by wykluczyć obecność alergenów w postaci barwników, substancji zapachowych, konserwantów, alkoholu czy alergenów pochodzenia naturalnego. Barwniki zwiększają ryzyko uczulenia głównie w kosmetykach do makijażu, choć ich nadmiar w produktach pielęgnacyjnych również może powodować podrażnienia. Z kolei aromaty odpowiadają za około 80% reakcji alergicznych występujących na  skórze wrażliwej.

Najwięcej kontrowersji wzbudzają konserwanty — ich brak znacznie skróciłby czas przydatności kosmetyków do użycia i prowadziłby do szybkiego gromadzenia się potencjalnie niebezpiecznych mikroorganizmów. Dlatego hipoalergiczność kosmetyków opiera się głównie na uproszczeniu ich składu. Produkty te nie zawierają substancji alergizujących, z wyjątkiem tych niezbędnych dla zachowania ich trwałości. 

Warto zaznaczyć, że w Unii Europejskiej obowiązuje regulacja, która wymaga wykazania na etykiecie składników alergizujących, jeśli są obecne w preparacie — wymaganie to dotyczy 80. konkretnych substancji. Informacje te są zazwyczaj podawane na końcu listy składników, co pozwala konsumentom uniknąć tego, co jest dla nich szkodliwe.

Czy produkty z naturalnym składem są hipoalergiczne?

Wiele osób błędnie uważa, że główną przyczyną uczuleń są stosowane przy produkcji kosmetyków składniki syntetyczne. Tymczasem duża ilość reakcji alergicznych wynika z działania naturalnych substancji. Podrażniać skórę mogą także te produkty, których skład został oparty na roślinnych wyciągach, ekstraktach czy olejkach eterycznych.

Podsumowanie

Osoby ze skórą wrażliwą i skłonną do alergii powinny zachować ostrożność podczas doboru odpowiednich dla siebie kosmetyków. Niestety, identyfikacja konkretnej substancji lub kombinacji składników wywołujących reakcję alergiczną bywa dość trudnym zadaniem. Warto sięgać po produkty przeznaczone specjalnie dla skóry wrażliwej, przesuszonej lub podatnej na podrażnienia, aby zminimalizować ryzyko nieprzyjemnych skutków alergii.

Źródła:

  • Dokument techniczny dotyczący oświadczeń o produktach kosmetycznych, Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego, https://kosmetyczni.pl/uploads/etyczna%20komunikacja/Kosmetyczni.pl_dokument_techniczny_PL_final_04.09.18.pdf
  • Moszczyńska J.M., Śpiewak R. Składniki o znanym potencjale uczulającym i drażniącym w kosmetykach sprzedawanych jako „hipoalergiczne”, „antyalergiczne” lub „0% alergenów”. Estetol Med Kosmetol 2013, http://www.estetologia.pl/art/emk2013-002.pdf.
  • Rozporządzenie Komisji UE 2023/1545 z dnia 26 lipca 2023 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 w odniesieniu do oznakowania alergenów zapachowych w produktach kosmetycznych, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32023R1545

Z tej samej gamy