Trądzik różowaty – przyczyny powstania schorzenia, jego odmiany i pielęgnacja skóry z rumieniem
Trądzik różowaty jest przewlekłym zapalnym schorzeniem dermatologicznym o niejasnych przyczynach. Wiadomo jednak, że różnego rodzaju czynniki zewnętrzne mogą nasilać jego objawy. Charakterystyczne zmiany skórne występujące w przebiegu tej choroby to rumień, grudki i krostki, które pojawiają się najczęściej na policzkach, nosie i brodzie. Leczenie polega na unikaniu czynników zaostrzających przebieg choroby oraz na stosowaniu leków miejscowych i doustnych. Przedstawiamy najczęstsze przyczyny trądziku różowatego i sposoby pielęgnacji skóry objętej zmianami.
Czym jest trądzik różowaty?
Trądzik różowaty (acne rosacea) to choroba skóry o charakterze zapalnym, występująca głównie w centralnej części twarzy. Schorzenie przebiega z okresami remisji i zaostrzeń. W leczeniu trądziku różowatego stosuje się zarówno leki o działaniu miejscowym, jak i ogólnym, m.in. metronidazol, antybiotyki.
Trądzik różowaty należy odróżnić od trądziku pospolitego, nazywanego też trądzikiem młodzieńczym. Trądzik pospolity zwykle występuje w okresie dojrzewania i objawia się nadmierną aktywnością gruczołów łojowych w skórze, czego efektem są liczne grudki i krosty bez rumienia i zmian naczyniowych charakterystycznych dla trądziku różowatego. Z kolei trądzik różowaty występuje wyłącznie u osób dorosłych. Również leczenie tych chorób przebiega zupełnie inaczej. Zabiegi stosowane w leczeniu trądziku młodzieńczego mogą wręcz zaostrzać objawy trądziku różowatego.
Odmiany trądziku różowatego
Trądzik różowaty rozwija się latami. Choroba może różny mieć przebieg u poszczególnych osób. Wyróżnia się cztery rodzaje trądziku różowatego:
●rumieniowo-teleangiektatyczny — rumień trwały lub nawracający, występujący w środkowej części twarzy, pojawiają się teleangiektazje (poszerzone naczynia krwionośne);
●grudkowo-krostkowy — stały rumień, obrzęk twarzy, kopulaste grudki, krostki w centralnej części twarzy, zmiany guzowate;
●guzkowy — trwały rumień, grudki, krosty, guzy, obrzęk i przerost tkanki, nierówna struktura skóry, intensyfikacja objawów w okolicy nosa, łuków jarzmowych, czoła, oczu, uszu;
●oczny — towarzyszy mu uczucie pieczenia i palenia, kłucie i świąd oczu, brzegów powiek i spojówek, nadwrażliwość na światło, łzawienie oczu.
Trądzik różowaty – przyczyny
Skłonności do trądziku różowatego obserwuje się głównie u osób z I i II fototypem skóry według Fitzpatricka, czyli o jasnej karnacji, niebieskich lub zielonych oczach i włosach blond bądź rudych. Choroba częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn, natomiast u mężczyzn jej przebieg zazwyczaj jest cięższy. Najczęściej predyspozycje do trądziku różowatego są dziedziczone.
W przypadku trądziku różowatego przyczyny nie są dokładnie poznane. Przyjmuje się, że najważniejszą rolę odgrywają zaburzenia naczyniowe. Wykwity skórne może powodować też zakażenie bytującą w żołądku bakterią Helicobacter pylori odporną na kwaśne środowisko soku żołądkowego. Do innych drobnoustrojów, które uważa się za jedną z przyczyn trądziku różowatego, to pasożyt z grupy roztoczy – nużeniec (Demodex foliculorum), który żyje na powierzchni ludzkiej skóry. Co ciekawe, roztocza te są źródłem bakterii Bacillus oleronius wywołujących przewlekły stan zapalny skóry.
Innymi przyczynami trądziku różowatego mogą być:
● zaburzenia układu odpornościowego,
●działanie promieniowania ultrafioletowego,
●narażenie na działanie wolnych rodników,
●zaburzenia hormonalne (choroby tarczycy, zaburzenia miesiączkowania).
Co nasila trądzik różowaty?
Szereg czynników może powodować zaostrzenie objawów trądziku różowatego, m.in.:
●promieniowanie słoneczne,
●stres i silne emocje,
●intensywny wysiłek fizyczny,
●nieprawidłowa pielęgnacja skóry,
●gorące lub pikantne posiłki i napoje,
●ciężkostrawne, tłuste potrawy,
●kofeina,
●nadmierne spożywanie alkoholu,
●palenie papierosów,
●okres menopauzy,
●ciąża,
●przewlekły kaszel,
●częste reakcje alergiczne,
●silny wiatr,
●gwałtowne zmiany temperatury powietrza,
●mróz,
●sauna,
●gorące kąpiele,
●składniki drażniące w kosmetykach (alkohol, glikol propylenowy, kwasy AHA, środki zapachowe, mentol, mydła, środki ściągające i złuszczające),
●niektóre leki doustne, np. środki antykoncepcyjne, leki obniżające stężenie cholesterolu, kwas nikotynowy (witamina PP),
●niektóre leki stosowane miejscowo, np. glikokortykosteroidy, retinoidy.
Osoby ze skłonnością do rumienia i rozszerzonych naczynek powinny unikać powyższych czynników, ponieważ mogą one z czasem doprowadzić do rozwoju trądziku różowatego. Wrażliwość na czynniki wyzwalające może mieć charakter indywidualny, dlatego należy obserwować swoją skórę i eliminować te z nich, które szkodzą. Warto wiedzieć, że zaostrzenie objawów po zetknięciu ze szkodliwą substancją nie zawsze występuje od razu, może nastąpić dopiero po 2 dniach.
Pielęgnacja skóry twarzy z rumieniem i teleangiektazją
Farmakologiczne leczenie trądziku różowatego przynoszą najlepsze efekty, gdy połączone są z odpowiednią pielęgnacją skóry i stylem życia.
Ponieważ promieniowanie słoneczne jest czynnikiem, który niewątpliwie nasila objawy trądziku różowatego, należy stosować kremy z filtrami przeciwsłonecznymi o szerokim spektrum ochrony przed promieniowaniem UV.
Skóra z trądzikiem różowatym jest wyjątkowo wrażliwa i podatna na podrażnienia, dlatego celem pielęgnacji jest również odbudowa i wzmocnienie bariery ochronnej. Polecane są produkty z substancjami korzystnie wpływającymi na warstwę lipidową skóry, np. olejami roślinnymi, ceramidami. Preparaty do codziennej pielęgnacji twarzy powinny być pozbawione alkoholu i innych składników drażniących. Niewskazane jest stosowanie peelingów, tradycyjnych mydeł i syntetycznych detergentów.
Na co dzień na utrwalone zaczerwienienia można polecić stosowanie koncentratu z linii Antirougeurs Rosamed od Avène, który zawiera opatentowany składnik aktywny Angiopausine™ (pozyskany z mleczka ostu) działający na zaczerwienienia na twarzy występujące m.in. w przebiegu trądziku różowatego. Rosamed niweluje ich widoczność i zapobiega ich powstawaniu. Przynosi również natychmiastową ulgę gorącej i pieczącej skórze, dogłębnie ją nawilżając. To wyjątkowy produkt dedykowany skórze naczynkowej.
Do oczyszczania skóry trądzikowej należy używać dermokosmetyków przeznaczonych do skóry wrażliwej, bogatych w składniki łagodzące i nawilżające. W dokładnym demakijażu twarzy pomoże Ci żel balsam oczyszczający z linii Tolérance od Avène. Kosmetyk ten ma naturalny skład, zapewnia wrażliwej, zaczerwienionej skórze miękkość i komfort. Nie tylko oczyszcza, ale też pielęgnuje skórę, dlatego nie trzeba go spłukiwać po zastosowaniu. Pozostałości produktu zetrzyj delikatnie wacikiem, a następnie spryskaj skórę twarzy wodą termalną.
Leczenie trądziku różowatego
Trądzik różowaty jest chorobą przewlekłą i nie jest możliwe jej całkowite wyleczenie. Pod wpływem niekorzystnych czynników objawy w każdej chwili mogą powrócić. Zastosowanie odpowiedniej i skutecznej metody leczenia może jednak doprowadzić do długotrwałej remisji choroby.
Trądzik różowaty leczy się pod okiem dermatologa. Terapia dobierana jest indywidualnie i obejmuje leczenie miejscowe, a w niektórych przypadkach również doustne.
●Kremy i maści zawierające metronidazol, kwas azelainowy, iwermektynę lub brymonidynę, które zmniejszyć rumień lub działają przeciwzapalnie.
●Antybiotyki doustne, takie jak doksycyklina lub minocyklina – wykorzystywane są w terapii umiarkowanego i ciężkiego trądziku różowatego. Działają przeciwzapalnie i antybakteryjnie.
●Laseroterapia (np. laser naczyniowy) i intensywne światło pulsacyjne (IPL) są skuteczne w redukcji widocznych naczyń krwionośnych oraz rumienia. Zabiegi te działają na skórę naczynkową, uszczelniając naczynia i redukując zaczerwienienia.
FAQ
Od czego „wychodzi” trądzik różowaty?
Trądzik różowaty powstaje głównie z powodu problemów z naczyniami krwionośnymi na skórze twarzy, genetycznych skłonności oraz reakcji na czynniki środowiskowe i zmiany hormonalne.
Z jakimi chorobami współistnieje trądzik różowaty?
Trądzik różowaty może współistnieć z chorobami układu pokarmowego (np. zapalenie błony śluzowej żołądka), zaburzeniami hormonalnymi oraz alergiami.
Czy trądzik różowaty jest uleczalny?
Ponieważ trądzik różowaty to przewlekła zapalna choroba, nie jest możliwe jej całkowite wyleczenie. Pod wpływem niekorzystnych czynników objawy w każdej chwili mogą powrócić. Zastosowanie odpowiedniej metody leczenia trądziku różowatego może jednak doprowadzić do długotrwałego zatrzymania choroby.
Czego „nie lubi” trądzik różowaty?
Osoby zmagające się z trądzikiem różowatym powinny unikać zarówno domowych, jak i profesjonalnych zabiegów złuszczających, np. peelingów ziarnistych, peelingów chemicznych, dermabrazji.
Czego lepiej nie jeść przy trądziku różowatym?
Objawy trądziku różowatego może nasilać wiele produktów spożywczych: produkty mleczne, czekolada, wanilia, wątróbka, sos winegret, sos pomidorowy, sos sojowy, pikantne potrawy z ostrymi przyprawami (np. chilli, curry), herbata, kawa, czerwone wino, a także tłuste potrawy. Dietę eliminacyjną można jednak przeprowadzić tylko pod okiem specjalisty –— wykwalifikowanego dietetyka lub lekarza. Każdej osobie mogą szkodzić inne produkty.
Źródła:
●Robak E., Kulczycka L.: Trądzik różowaty – współczesne poglądy na patomechanizm i terapię Rosacea. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 2010, 64, 439-450. https://phmd.pl/api/files/view/3511.pdf [dostęp: 10.03.2023].
●Jaworek A., Wojas-Pelc A., Pastuszczak, M.: Czynniki zaostrzające przebieg trądziku różowatego. Przegląd Lekarski 2008, 65(4), s. 180-183.
●Czarnecka A., Tymicka J. Trądzik różowaty – postacie kliniczne i leczenie. Postępy Dermatologii i Alergologii 2005, (3), 156-160.
Ocena skóry: jaki sposób pielęgnacji skóry twarzy przyjąć?
Z pomocą naszych ekspertów określ czego naprawdę potrzebuje Twoja skóra a następnie odkryj najbardziej odpowiedni sposób jej pielęgnacji.