Trądzik zaskórnikowy — przyczyny i leczenie. Skuteczne sposoby pielęgnacji

Zdecydowana większość różnego rodzaju krostek występujących głównie na twarzy, szyi i dekolcie, to zmiany wskazujące na trądzik pospolity (zwyczajny). Jest to powszechna choroba skóry (zapalna lub nie), która przyjmuje różną postać. Jej najczęściej spotykaną odmianą jest trądzik zaskórnikowy cechujący się wykwitami w formie zaskórników otwartych i/lub zamkniętych. W jego leczeniu najistotniejszą rolę odgrywa prawidłowa, systematyczna pielęgnacja skóry, rzadko potrzebna jest pomoc lekarza dermatologa. Dowiedz się więcej na ten temat i sprawdź, jak się pozbyć trądziku zaskórnikowego!

Spis treści:

  1. Jak rozpoznać trądzik zaskórnikowy? Czym jest ta przypadłość?
  2. Trądzik zaskórnikowy — przyczyny powstawania zaskórników
  3. Co może doprowadzić do zablokowania ujścia porów? Czego unikać?
  4. Rola pielęgnacji skóry przy trądziku zaskórnikowym
  5. Znaczenie odpowiednio dobranych dermokosmetyków
  6. Jak prawidłowo oczyszczać cerę trądzikową?
  7. Peelingi usuwające warstwę rogową naskórka
  8. Jak się pozbyć trądziku zaskórnikowego – leczenie i zabiegi
  9. Trądzik zaskórnikowy — podsumowanie
  10. FAQ

Jak rozpoznać trądzik zaskórnikowy? Czym jest ta przypadłość?

Większość odmian trądziku charakteryzuje się jednocześnie występującym stanem zapalnym skóry, który objawia się zaczerwienieniem, wysiękiem, obecnością pryszczy i niekiedy lokalnym opuchnięciem tkanek. Forma zaskórnikowa to rodzaj trądziku niezapalnego. Jest to najłagodniejsza postać trądziku pospolitego, określanego również jako zwyczajny, a w zależności od wieku - także jako trądzik młodzieńczy lub osób dorosłych.

W przypadku tego  rodzaju trądziku zmiany skórne pojawiają się głównie na twarzy (tam, gdzie znajduje się najwięcej ujść mieszków włosowych, czyli na brodzie, nosie, czole i policzkach), ale również na klatce piersiowej i plecach. Zmiany trądzikowe przyjmują postać zaskórników:

●Otwartych — potocznie określa się je jako wągry, ale prawidłowo nazwa ta znajduje zastosowanie do każdego rodzaju zaskórników. Zmiany takie wyglądają jak czarne kropki gęsto pokrywające dany obszar skóry. W tym przypadku ujścia gruczołów łojowych zostają zablokowane przez nadmiar sebum, zanieczyszczenia i martwe komórki naskórka. Ponieważ są wystawione na działanie powietrza, za ich ciemny kolor odpowiadają m.in. reakcje utleniania keratyny w martwych komórkach skóry.    

●Zamkniętych — w tym przypadku dochodzi do całkowitego zablokowania ujść gruczołów łojowych, przez co wydzielana przez nie substancja (łój, sebum) nie wydostaje się na zewnątrz, a gromadzi pod skórą. W konsekwencji powstają podskórne grudki, widoczne i wyczuwalne przy dotyku. Ze względu na brak dostępu powietrza zaskórniki zamknięte są białe, czasami lekko żółtawe.

Trądzik zaskórnikowy — przyczyny powstawania zaskórników

Zarówno zaskórniki otwarte, jak i zamknięte powstają w następstwie wzmożonej pracy gruczołów łojowych. Jest to specyficzna cecha cery tłustej, łojotokowej. Zmiany trądzikowe mają istotny związek z nadprodukcją sebum, ale problem ten jest bardziej złożony. Gdy dochodzi do blokowania porów, zwykle jednocześnie obserwuje się zaburzenia  rogowacenia okołomieszkowego. Co to oznacza? Prawidłowo komórki skóry podlegają wymianie na drodze tzw. keratynizacji. Stanem patologicznym jest nadmierna proliferacja (czyli wzmożony rozrost) komórek w obrębie ujść mieszków włosowych,. W konsekwencji nie ulegają one złuszczeniu, a przesuwają się w głąb porów, blokując tym samym drogę dla łoju skórnego.

Jeśli na tym etapie zajmiemy się odpowiednio trądzikiem zaskórnikowym, istnieje duża szansa skutecznego poradzenia sobie ze zmianami. W przeciwnym razie mogą one ulegać nadkażeniu, a w ich obrębie może rozwijać się stan zapalny. To z kolei może prowadzić do innych, cięższych odmian trądziku zaskórnikowego, takich jak grudkowo-zaskórnikowy czy  grudkowy.

Co może doprowadzić do zablokowania ujścia porów? Czego unikać?

Łojotok jest charakterystyczny dla okresu dojrzewania. Odpowiadają za niego m.in. zaburzenia hormonalne, które mogą być także przyczyną  trądziku u dorosłych. Wydzielanie nadmiernej ilości sebum może być spowodowane także niewłaściwą pielęgnacją skóry, m.in. stosowaniem kosmetyków zawierających substancje komedogenne, czyli zapychające pory, a także  działających na skórę drażniąco i niejako „wymuszających” wzmożenie ochrony w postaci nadprodukcji sebum.

Warto wyjaśnić, że sebum jest ważną substancją odpowiedzialną za naturalne nawilżenie i natłuszczenie skóry. Przy jego deficycie dochodzi do odwodnienia skóry i jej zwiększonej podatności na podrażnienia. Kluczem jest więc zachowanie równowagi — nawet skórze tłustej grozi utrata cząsteczek wody, dlatego nawilżenia potrzebuje każdy typ cery.

Jako pozostałe przyczyny trądziku zaskórnikowego wymienia się również m.in.:

  • niezdrową dietę,
  • przewlekły stres,
  • nadmierną ekspozycję na promienie słoneczne,
  • zanieczyszczenia środowiskowe,
  • niektóre choroby prowadzące do zaburzeń hormonalnych.

Rola pielęgnacji skóry przy trądziku zaskórnikowym

W przypadku trądziku zaskórnikowego odpowiednia pielęgnacja skóry jest najważniejsza. Zwykle wystarcza aplikacja preparatów przeznaczonych do stosowania miejscowego — maści i kremów na trądzik, a także prawidłowe oczyszczanie i odżywianie skóry.

Znaczenie odpowiednio dobranych dermokosmetyków

Trądzik zaskórnikowy określany jest jako najłagodniejszy rodzaj tego typu zmian. Jednak bez odpowiedniego postępowania nietrudno o pogłębienie niedoskonałości. Przy trądziku zaskórnikowym kosmetyki muszą przede wszystkim zapewniać:

  • zachowanie właściwego pH skóry,
  • intensywne, ale łagodne oczyszczenie porów,
  • normalizację aktywności gruczołów łojowych,
  • wsparcie prawidłowego procesu keratynizacji.

Te przeznaczone do cery trądzikowej powinny być niekomedogenne, nie powodować też podrażnień i dobrze wpływać na cerę — są to najbardziej pożądane cechy preparatów w przypadku zaskórników zamkniętych i otwartych.  Najlepsze kosmetyki na trądzik zawierają substancje aktywne, które ograniczają powstawanie nowych zmian, a także redukują zmiany już występujące. Produktami przeznaczonymi do właściwej pielęgnacji skóry ze skłonnościami do tworzenia się niedoskonałości są te z gamy Cleanance od Avéne, które możesz kupić np.  w aptece.

Jak prawidłowo oczyszczać cerę trądzikową?

Podstawowym krokiem pielęgnacji cery nie tylko trądzikowej jest jej prawidłowe oczyszczanie. Zaskórniki otwarte gromadzą zanieczyszczenia, które trzeba systematycznie usuwać. Wieczorem w pierwszej kolejności należy dokładnie zmyć makijaż, oczywiście jeśli go stosujesz. Już na tym etapie warto wybierać łagodne środki, które nie drażnią delikatnej skóry.

Po pozbyciu się kolorowych drobinek zwilż twarz, szyję i dekolt, po czym umyj skórę dwukrotnie. W następnych krokach zastosuj tonik regulujący wydzielanie sebum i dbający o prawidłowe pH skóry, zaaplikuj też serum odżywcze i lekki krem dobrze tolerowany przez skórę trądzikową. W trosce o cerę trądzikową dobrze sprawdzi się np. Cleanance Comedomed+ intensywny krem-żel przeciw niedoskonałościom — koncentrat przeciw niedoskonałościom, który działa na poziomie mikrozaskórników hamując powstawanie nowych zmian trądzikowych i redukując te istniejące. Dodatkowo dzięki zawartości niacynamidu zapewnia skórze nawilżenie i ukojenie. 

Poranne zanieczyszczenia gruczołów łojowych są niewidoczne. Niemniej, gdy śpimy, organizm produkuje najwięcej sebum. W porach gromadzą się również drobinki brudu obecne na pościeli czy resztki kosmetyków nakładanych wieczorem. Ważne jest więc, aby również rano dokładnie umyć, stonizować i odżywić skórę. Dopiero po takich krokach można przystąpić do nakładania makijażu.

Peelingi usuwające warstwę rogową naskórka

Osoby zmagające się z trądzikiem zaskórnikowym powinny zadbać o systematyczne, ale łagodne złuszczanie martwego naskórka. Peelingi muszą być delikatne i wykonywane maksymalnie 1-2 razy w tygodniu. Wówczas zabieg taki pozwala na intensywne oczyszczenie porów. W przeciwnym razie przy zbyt inwazyjnej ingerencji w warstwy naskórka można osiągnąć efekt odwrotny do zamierzonego, czyli pobudzić nadmierne rogowacenie okołomieszkowe.

Jak się pozbyć trądziku zaskórnikowego – leczenie i zabiegi

W przypadku, gdy pielęgnacja domowa i stosowanie dermokosmetyków nie przynoszą oczekiwanych efektów, należy zasięgnąć porady lekarza dermatologa. Leczenie trądziku zaskórnikowego może obejmować miejscowe stosowanie retinoidów, które wspomagają procesy złuszczania naskórka i odblokowują pory, a także kwasu salicylowego o odpowiednim stężeniu. W cięższych przypadkach lekarz może zalecić doustne retinoidy, choć przy trądziku zaskórnikowym stosuje się je rzadko.

Jak się pozbyć trądziku zaskórnikowego korzystając z medycyny estetycznej i kosmetologii? Przydatne są terapie, które wspomagają redukcję zmian skórnych oraz minimalizują ryzyko powstawania nowych zaskórników. A jakie zabiegi na trądzik zaskórnikowy warto zastosować?

  • Peelingi chemiczne (np. kwas salicylowy, glikolowy, migdałowy) — złuszczają martwy naskórek, oczyszczają pory, poprawiają strukturę skóry.
  • Peeling kawitacyjny — delikatnie oczyszcza skórę, zmniejszając ryzyko zatykania porów.
  • Oczyszczanie wodorowe i tlenowe — wspomaga usuwanie zanieczyszczeń i nadmiaru sebum z powierzchni skóry.
  • Zabiegi laserowe — redukują zmiany trądzikowe, takie jak blizny i przebarwienia, jednocześnie wspierając procesy regeneracji skóry.

Leczenie farmakologiczne oraz zabiegi powinny być dostosowane do stanu skóry, nasilenia zmian oraz przyczyn trądziku zaskórnikowego.

Trądzik zaskórnikowy — podsumowanie

●Trądzik zaskórnikowy uznawany jest za najłagodniejszą odmianę trądziku pospolitego.

● Zaskórniki mogą być otwarte lub zamknięte. Powstają w wyniku nadmiernej produkcji sebum oraz zatkania ujść gruczołów łojowych.

●Regularne oczyszczanie skóry, utrzymanie prawidłowego pH skóry oraz stosowanie dermokosmetyków niekomedogennych pomaga w redukcji objawów trądziku oraz zapobiega powstawaniu zaskórników.

●W trudniejszych przypadkach sama pielęgnacja może nie wystarczyć. Może wymagać leczenia pod nadzorem dermatologa.

●Skutecznym wsparciem są takie zabiegi, jak peelingi chemiczne i kawitacyjne, laseroterapia oraz oczyszczanie wodorowe.

●Zbilansowana dieta, ograniczenie stresu oraz unikanie komedogennych kosmetyków wspierają leczenie i pielęgnację skóry trądzikowej.

FAQ

Jak wygląda trądzik zaskórnikowy?

Trądzik zaskórnikowy to odmiana trądziku pospolitego, w której zmiany przyjmują postać zaskórników otwartych (czarnych kropek, potocznie zwanych wągrami) lub zaskórników zamkniętych (białych lub żółtawych podskórnych grudek). Zmiany najczęściej pojawiają się na brodzie, nosie, czole, policzkach, a czasem na plecach i klatce piersiowej. W przeciwieństwie do innych form trądziku, odmiana zaskórnikowa nie wiąże się z aktywnym stanem zapalnym, dlatego zmiany zazwyczaj nie są zaczerwienione ani bolesne.

Jak wyleczyć trądzik zaskórnikowy?

Przede wszystkim pamiętaj, że nie można wyciskać zmian skórnych. Mogłoby to doprowadzić do uszkodzenia skóry i powstania trwałych powikłań w postaci blizn i przebarwień. Wągry (zmiany otwarte) trzeba przede wszystkim oczyszczać. Pomocne są też łagodne peelingi. Aby pozbyć się zaskórników zamkniętych, należy odpowiednio dbać o skórę — wówczas z czasem znikną.

Czy sposób żywienia ma znaczenie przy trądziku zaskórnikowym?

Zdecydowanie tak. Wzmożone wydzielanie sebum może być spowodowane nadmiarem składników tłuszczowych. Dieta przy trądziku powinna być bogata w witaminy i minerały kondycjonujące skórę, natomiast uboga w sztuczne dodatki, tłuszcz i cukier.

Czy trądzik zaskórnikowy u dorosłych leczy się tak samo, jak u nastolatków?

Pod względem wyglądu zmian i sposobu pielęgnacji skóry leczenie trądziku zaskórnikowego u dorosłych i nastolatków wygląda tak samo. Różnicę może stanowić etiologia problemu.

Co na trądzik zaskórnikowy działa najlepiej?

Najlepiej działają preparaty normalizujące pracę gruczołów łojowych, wspierające procesy złuszczania i odblokowujące pory. Dobrym wyborem są dermokosmetyki z linii Cleanance od Avéne, które skutecznie oczyszczają i pielęgnują cerę trądzikową, zmniejszając ilość zaskórników. Wspomagająco można stosować delikatne peelingi.

Jakie zabiegi na trądzik zaskórnikowy pomagają odblokować pory?

Przy zmianach tego typu można skorzystać z pomocy zabiegów kosmetycznych i oferowanych przez medycynę estetyczną. Są to m.in. różnego rodzaju technologie laserowe czy peelingi kawitacyjne lub oczyszczanie tlenowe.

Źródła:

  1. Biegalska J., Żaba R. Trądzik pospolity. Przewodnik lekarza 2004; 6 https://www.termedia.pl/Tradzik-pospolity,8,2419,0,1.html [dostęp: 10.03.2023.
  2. Dalmata W., Gąbka I., Rzepa P. i wsp. Trądzik pospolity – patogeneza i leczenie. https://novaosvita.com/wp-content/uploads/2021/04/ScEdSoc-Kyiv-Mar2021.pdf#page=96 [dostęp:].
  3. Langner A.,  Ambroziak M., Stąpór W.: Trądzik pospolity - podstawowe zasady leczenia. Przewodnik lekarza 2000; 4 https://www.termedia.pl/Tradzik-pospolity-podstawowe-zasady-leczenia,8,1724,0,1.html [dostęp:].

Z tej samej gamy