Przebarwienia na skórze — skąd się biorą? Jak się ich pozbyć?

Przebarwienia skórne to problem estetyczny o zróżnicowanych przyczynach. Choć istnieją różne rodzaje przebarwień, takie jak plamy soczewicowate czy melazma, kluczem do zapobiegania im jest odpowiednia ochrona przed słońcem i właściwa pielęgnacja skóry. Wśród dostępnych metod radzenia sobie z problemem można wyróżnić peelingi chemiczne, mikrodermabrazję czy terapię laserową. Również produkty marki Eau Thermale Avène oferują zaawansowaną ochronę przeciwsłoneczną i rozjaśniają przebarwienia

Spis treści:

  1. Rodzaje przebarwień skórnych
  2. Rozróżnienie plam barwnikowych ze względu na kolor
  3. Przyczyny powstawania przebarwień 
  4. Jak zapobiegać przebarwieniom skóry? 
  5. Sposoby leczenia i usuwania przebarwień
  6. Co na przebarwienia? Jak usunąć przebarwienia domowymi sposobami?
  7. Podsumowanie
  8. FAQ

Rodzaje przebarwień skórnych

Przebarwienia skórne to zmiany w kolorycie skóry, które mogą być efektem nadmiernej ekspozycji na słońce, zmian hormonalnych, procesów zapalnych czy też urazów. W zależności od przyczyny ich powstania i charakterystyki wyróżnia się kilka podstawowych typów:

  • Plamy soczewicowate —  są niewielkie i mają ciemną barwę, pojawiają się jako  przebarwienia na twarzy, rękach oraz innych częściach ciała narażonych na słońce. Najczęściej są wynikiem długotrwałego wystawienia się na  promieniowanie UV.
  • Plamy starcze —  są ciemne, dobrze zarysowane, występują przede wszystkim na dłoniach, twarzy i ramionach. Charakterystyczne przebarwienia na skórze rąk u starszych osób związane są z procesem starzenia się oraz negatywnym wpływem słońca.
  • Melazma (ostuda) — to ciemne, nieregularne plamy, które najczęściej uwidaczniają się na twarzy. Mogą być symetryczne i tworzyć się na obu policzkach, czole, nosie i wargach. Najczęściej są efektem zmian hormonalnych, np. w ciąży, lub wiążą się z przyjmowaniem leków antykoncepcyjnych.
  • Osłabiona skóra po oparzeniach — tworzą się po oparzeniu np. słonecznym.
  • Plamy po trądziku (przebarwienia pozapalne) — pojawiają się na miejscu niedoskonałości po ich zniknięciu. Procesy zapalne związane z wypryskami mogą być spowodowane również mechanicznym uszkodzeniem skóry podczas wyciskania pryszczy.
  • Przebarwienia słoneczne — powstają w wyniku zwiększonej produkcji melaniny. Pod wpływem działania słońca melanina gromadzi się w skórze, tworząc nieestetyczne zmiany na twarzy, dekolcie czy ramionach. 

Rozróżnienie plam barwnikowych ze względu na kolor

  • Brązowe przebarwienia na skórze — pojawiają się wskutek działania promieni słonecznych, zaburzeń hormonalnych lub procesów starzenia. Mogą też być efektem przebytych stanów zapalnych.
  • Ciemne przebarwienia na skórze — to niemal czarne zmiany, które powstają w wyniku urazów, blizn potrądzikowych, mogą być też objawem niektórych chorób, w tym nowotworów skóry.
  • Białe przebarwienia na skórze — świadczą o utracie barwnika, co może być związane z bielactwem lub zakażeniami grzybiczymi.
  • Czerwone, różowe przebarwienia na skórze — zwykle są związane ze stanami zapalnymi, alergiami, trądzikiem różowatym lub zmianami naczyniowymi. Mogą przybrać formę  zaczerwienień na twarzy lub czerwonych plamek na ciele.
  • Żółte przebarwienia na skórze — mogą wynikać z nadmiernego spożycia beta-karotenu (karotenemia) lub poważniejszych zaburzeń pracy wątroby (np. żółtaczki).
  • Fioletowe, niebieskie przebarwienia na skórze — zazwyczaj są efektem wylewów podskórnych (siniaków) lub oznaką chorób układu krwionośnego. Niebieskawe przebarwienia na skórze u dziecka mogą stanowić tzw. plamy mongolskie — związane z nagromadzeniem się melaniny w głębszych warstwach skóry.

Przyczyny powstawania przebarwień 

Przebarwienia skórne to jeden z najczęstszych problemów dermatologicznych. Mogą one przybierać różne formy i odcienie, a ich obecność na skórze może być spowodowana wieloma czynnikami. Wśród nich można wymienić: 

  • Ekspozycję na promieniowanie — długotrwałe wystawienie na słońce bez odpowiedniej ochrony może prowadzić do powstawania ciemnych plam na skórze. Promienie UV powodują nadprodukcję melaniny, pigmentu odpowiedzialnego za kolor skóry, co prowadzi do przebarwień.
  • Czynniki genetyczne — genetyka odgrywa ważną rolę. Jeśli osoby z twojej rodziny zmagały się z tym problemem, istnieje większe ryzyko ich pojawienia się u ciebie.
  • Zmiany i zaburzenia hormonalne — w trakcie ciąży, menopauzy czy przyjmowania antykoncepcyjnych mogą tworzyć się przebarwienia.
  • Niektóre leki i kosmetyki mogą wywoływać niepożądane reakcje skórne. Składniki aktywne w niektórych produktach bywają fototoksyczne, co oznacza, że pod wpływem światła mogą powodować przebarwienia.
  • Procesy zapalne — np. trądzik, egzema czy oparzenia mogą prowadzić do powstawania ciemnych plam po ustąpieniu objawów ze względu na nadprodukcję melaniny w miejscu uszkodzenia skóry.

Jak zapobiegać przebarwieniom skóry? 

Kluczem do zachowania zdrowej i jednolitej cery jest przede wszystkim ochrona przed promieniowaniem UV. Używanie kremów z wysokim filtrem UV oraz noszenie nakrycia głowy, takich jak kapelusz czy chusta podczas długotrwałej ekspozycji na słońce, to podstawowe zasady, które pomogą uniknąć powstawania niechcianych plam. 

Avène od ponad 30 lat oferuje skuteczną fotoprotekcję, aby chronić skórę wrażliwą i zachować jej dobrą kondycję. Produkty marki nie tylko skutecznie zabezpieczają przed promieniowaniem UVB-UVA, ale także przed światłem niebieskim (HEV) do 450 nm, które jest jednym z głównych sprawców przebarwień skórnych. 

W ofercie marki Avène znajdują się różne gamy produktów przeciwsłonecznych przeznaczonych dla skóry wrażliwej, w tym:

  • Gama pomarańczowa — oferuje bardzo szerokie spektrum ochrony UVA-UVB-HEV do 450 nm i jest przyjazna dla środowiska. Można w niej znaleźć produkty odpowiednie dla skóry suchej, normalnej, tłustej, z przebarwieniami, dojrzałej, z niedoskonałościami i trądzikiem.
  • Gama biała — zapewnia protekcję przeciwsłoneczną w 100% mineralnej formule, bez substancji zapachowych i filtrów chemicznych. Kosmetyki te zapewniają szerokie spektrum ochrony UVA-UVB i są przeznaczone zwłaszcza dla skóry wrażliwej i nadwrażliwej na działanie filtrów chemicznych. 

Produkty Eau Thermale Avene znajdują się wśród produktów rekomendowanych przez Skin Cancer Foundation. Obie organizacje działają wspólnie na rzecz budowania świadomości i zapobiegania nowotworom skóry. Ponadto marka angażuje się w działania na rzecz ochrony środowiska, dbając o to, aby produkty były przyjazne dla oceanów.

Odpowiednia pielęgnacja i wspieranie procesów  regeneracji skóry to kolejny ważny krok w profilaktyce przebarwień. Regularne nawilżanie, złuszczanie oraz stosowanie preparatów dostosowanych do typu skóry pomogą utrzymać ją w dobrej kondycji. Warto również zwracać uwagę na skład kosmetyków używanych na co dzień. Niektóre z nich mogą powodować podrażnienia. Nie bez znaczenia są także regularne wizyty u dermatologa. Specjalista pomoże ocenić stan skóry, doradzić w kwestii odpowiedniej pielęgnacji i w razie potrzeby zalecić odpowiednie leczenie. 

Sposoby leczenia i usuwania przebarwień

Przebarwienia skórne, choć często (ale nie zawsze) są jedynie problemem estetycznym, mogą wpływać na samoocenę i komfort życia wielu osób. Medycyna estetyczna i dermatologia oferują różne metody radzenia sobie z tą przypadłością. Wśród nich można wymienić: 

  • Specjalistyczne kremy, które zawierają składniki aktywne hamujące produkcję melaniny, odpowiedzialnej za powstawanie przebarwień. np. kwas azelainowy. 
  • Peelingi chemiczne — procedura polega na nałożeniu na skórę specjalnego roztworu, który usuwa powierzchniowe warstwy naskórka, pomagając w ten sposób zredukować przebarwienia.
  • Mikrodermabrazja — to mechaniczne złuszczanie skóry za pomocą specjalnego urządzenia. Proces ten pomaga usunąć martwe komórki naskórka, co może przyczynić się do redukcji niechcianych zmian.
  • Terapia laserowa — lasery mogą być skierowane na specyficzne pigmenty w skórze, co pozwala na precyzyjne usuwanie plam. W zależności od ich rodzaju i typu skóry lekarz może zalecić odpowiedni rodzaj lasera.
  • Krioterapia — metoda polega na zamrażaniu przebarwień za pomocą ciekłego azotu. Jest to szybki i skuteczny sposób na usuwanie niektórych rodzajów przebarwień, zwłaszcza tych powstałych w wyniku ekspozycji na słońce.

Co na przebarwienia? Jak usunąć przebarwienia domowymi sposobami?

Mało widoczne plamy pigmentacyjne niekiedy można usunąć samodzielnie przy pomocy specjalistycznych kosmetyków na przebarwienia. Odpowiednio dobrane preparaty mogą pomóc rozjaśnić łagodne przebarwienia , w szczególności gdy zmiany są zlokalizowane płytko w naskórku. Jak rozjaśnić przebarwienia na skórze i na jakie preparaty warto zwrócić szczególną uwagę?

  • Kremy z kwasami (np. glikolowym, migdałowym, azelainowym) — delikatnie złuszczają naskórek, wyrównują koloryt skóry i przyspieszają redukcję przebarwień.
  • Kosmetyki z witaminą C — rozjaśniają plamy pigmentacyjne, działają antyoksydacyjnie i dodają skórze blasku.
  • Serum z niacynamidem — reguluje produkcję melaniny i łagodzi stany zapalne, co pomaga zapobiegać nowym przebarwieniom.
  • Peelingi enzymatyczne lub kwasowe — delikatnie złuszczają i wspierają odnowę naskórka, bez silnego podrażnienia skóry.

Bez względu na zastosowaną metodę redukowania przebarwień na skórze, jak już wspominaliśmy, trzeba pamiętać o tym, by na co dzień stosować kosmetyki z filtrem SPF 30 lub wyższym. Chcąc połączyć wysoką ochronę przed słońcem z dodatkową pielęgnacją skóry, warto sięgnąć m.in.  po koloryzujący fluid SPF 50 od Avène, który nie tylko chroni skórę przed promieniowaniem UV i światłem niebieskim, ale także rozjaśnia przebarwienia.

Podsumowanie

Przebarwienia skórne to złożony problem, który wymaga indywidualnego podejścia, przede wszystkim ze względu na różnorodne przyczyny. Ochrona przeciwsłoneczna, odpowiedni dobór kosmetyków czy wdrożenie specjalistycznych terapii — choć nie zawsze możliwe jest całkowite usunięcie przebarwień, właściwe działania mogą nam pomóc zminimalizować ich widoczność i zapobiec nowym zmianom. Warto też na bieżąco obserwować swoją skórę i konsultować się z dermatologiem w przypadku nagłych lub nietypowych zmian.

FAQ

Od czego robią się przebarwienia na skórze?

Przebarwienia na skórze powstają w wyniku nadmiernej produkcji melaniny, czyli barwnika skóry. Dochodzi do tego m.in. pod wpływem słońca, stanów zapalnych (np. po trądziku) lub zmian hormonalnych. Plamy mogą być też efektem starzenia się skóry, urazów mechanicznych, niektórych leków lub chorób. Szczególnie narażone są osoby z jasną karnacją oraz skóra, która nie jest chroniona filtrami przeciwsłonecznymi.

Jak zlikwidować przebarwienia skórne?

Aby zlikwidować przebarwienia skórne, warto sięgnąć po kosmetyki zawierające składniki rozjaśniające np. kwasy AHA, witaminę C czy niacynamid. W tym przypadku kluczowe jest regularne złuszczanie naskórka w połączeniu z codzienną ochroną przeciwsłoneczną. W przypadku głębszych zmian niezbędne mogą okazać się specjalistyczne zabiegi dermatologiczne np. peeling chemiczny czy laser.

Jakich witamin brakuje przy przebarwieniach?

Przy przebarwieniach skórnych często obserwuje się niedobory witamin o działaniu przeciwutleniającym, przede wszystkim witaminy C, która wspomaga rozjaśnianie skóry i hamuje nadprodukcję melaniny. Istotna jest też witamina E, chroniąca komórki przed stresem oksydacyjnym, oraz witamina B3 (niacynamid), która reguluje pigmentację i wzmacnia barierę ochronną skóry. 

Jaka choroba daje plamy na skórze?

Mogą być one objawem różnych chorób, m.in. bielactwa, które powoduje utratę pigmentu i powstawanie białych zmian. Inne możliwe przyczyny to grzybice skóry, trądzik czy choroby wątroby, które mogą powodować przebarwienia o barwie żółtej. Ciemne plamy o nieregularnym kształcie i zmieniające swój rozmiar mogą świadczyć m.in. o czerniaku, czyli złośliwym nowotworze skóry. 

Źródła:

  1. Natalia Galas, „Leczenie przebarwień. Przegląd metod”, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/02/ke2015.3-2.pdf 
  2. Adam Cichewicz, aktualizacja Magdalena Wiercińska, Zaburzenia barwnikowe - przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74392,zaburzenia-barwnikowe.

PFDC/333/2025.

Z tej samej gamy